ارزیابی کارایی نسبی استان های کشور در شاخص های اقتصادی فرهنگ طی برنامه سوم و چهارم توسعه؛ رویکرد تحلیل پوششی داده ها

یکی از مواردی که همواره ذهن برنامه ریزان اقتصادی را به خود مشغول داشته، وجود کارایی در عملکرد بنگاه های مختلف حاضر در اقتصاد است. بخش فرهنگ به عنوان یکی از ارکان مهم جامعه است که می تواند با تضمین کارایی در مفهوم اقتصادی، تحولات تأثیرگذاری را در جامعه فراهم آورد. در این راستا این تحقیق با هدف تعیین و تحلیل ارقام کارایی نسبی استان ها در شاخص های اقتصادی فرهنگ انجام گرفته است. این مقاله به کمک روش تحلیل پوششی داده ها و با استفاده از داده های مربوط به سال های 1379-1386 و نیز استفاده از منابع رسمی آمارهای فرهنگی، قابلیت هر یک از استان ها و در واقع کارایی نسبی استان ها را در استفاده از منابع موجود در بخش فرهنگ می سنجد. نتایج نشان می دهد در برنامه سوم، استان های تهران، قم و کرمان در صدر مقدار کارایی قرار دارند، در سه سال ابتدایی برنامه چهارم همچنان تهران با اختلاف در صدر جدول کارایی قرار دارد. نسبت به برنامه سوم بیشترین کاهش را استان های کرمان، قم و سیستان داشته اند. همچنین بیشترین افزایش مقدار کارایی مرتبط با آذربایجان شرقی، چهارمحال بختیاری، هرمزگان و لرستان می باشد. در تحلیل حساسیت شاخص ها، تولیدات صداوسیما دارای حساس ترین شاخص مدل بوده و استان سمنان بهترین کیفیت کارایی را داشته است.